İade Faturası Nedir? Nasıl Kesilir ve Süresi
İade Faturası Kesim Süresi, KDV ve İskonto Detayları
İşletmeler, sattıkları mal veya hizmetin müşteriden geri gelmesi (ayıplı, hatalı veya siparişten farklı olması nedeniyle) durumunda, satış işlemini yasal olarak iptal etmek zorundadır. Bu işlem, iade faturası düzenlenerek gerçekleştirilir. Ancak iade faturasının kesimi, orijinal satış faturasındaki KDV, fiyat ve iskonto gibi detaylara bağlıdır. Bu yazımızda, iade faturası nedir, iade faturası kaç gün içinde kesilmelidir ve temel ve ticari faturalarda iade faturası nasıl kesilir gibi en çok merak edilen tüm konuları Vergi Usul Kanunu çerçevesinde detaylıca inceleyeceğiz.
İade Faturası Nedir?
İade faturası, müşterinin satın aldığı malın tamamını veya bir kısmını satıcıya geri vermesi durumunda, bu iade işlemini resmileştirmek amacıyla düzenlenen özel bir fatura türüdür. Her ne kadar adı fatura olsa da, bu belge bir satış, üretim veya tedarik karşılığında düzenlenmez; tam aksine, daha önce gerçekleşmiş bir satışı yasal olarak tersine çevirir ve muhasebe kayıtlarının düzeltilmesini sağlar. İade faturası, alıcı tarafından satıcıya kesilir.
İade Faturası Hangi Durumlarda Kesilir?
İade faturası kesme zorunluluğu, genellikle şu durumlarda ortaya çıkar: Müşterinin satın aldığı malın kusurlu, hasarlı, ayıplı olması, malın yanlış gönderilmesi veya sipariş edilen miktardan fazla gönderilmesi gibi durumlarda, alıcının yasal iade hakkını kullanması. Ayrıca, hatalı kesilen bir satış faturasının tamamının geçersiz kılınması gerektiğinde de iade faturası bir düzeltme aracı olarak kullanılabilir.
İade Faturası Nasıl Kesilir?
İade faturası kesme işlemi, orijinal satış faturasındaki bilgilere birebir bağlıdır. İade faturasını, malı geri gönderen alıcı düzenler ve malı satan satıcıya keser. Bu faturanın üzerinde "İADE FATURASIDIR" ibaresi bulunmalıdır. İade edilen malın birim bedeli, orijinal satış faturasındaki fiyatla aynı olmalıdır; ürün hangi fiyattan alındıysa, o fiyattan iade edilir. İade edilen malın miktarı ve toplam bedeli, iade edilen kısma göre hesaplanarak faturaya eklenir.
İade Faturası Düzenlerken Nelere Dikkat Edilmelidir?
En önemli husus, fiyat tutarlılığının korunmasıdır. İade faturasındaki mal bedeli, KDV oranı ve diğer mali koşullar, orijinal satış faturasıyla birebir aynı olmalıdır. Ayrıca iade faturasında bulunması gereken bilgiler eksiksiz yazılmalıdır: Orijinal faturanın seri numarası ve tarihi, iade edilen malın miktarı, birim bedeli, toplam bedeli ve iade nedeni açıkça belirtilmelidir. Yanlış veya eksik düzenlenen iade faturaları, vergi ve muhasebe kayıtlarında tutarsızlığa neden olur.
İade Faturası Süresi Var mı? Kaç Gün İçinde Kesilmelidir?
İade faturasının kesilmesi için net bir yasal süre olmasa da, bu fatura ürünün fiilen iade edildiği tarihten itibaren en geç 7 gün içinde düzenlenmelidir. Vergi Usul Kanunu'na göre, faturaların düzenlenme süresi 7 gündür. Bu süre, iade işlemi gerçekleştiğinde de uygulanır. İade faturası süresinde kesilmezse ne olur? Bu durumda, iade işlemi yasal olarak belgelendirilemez ve işletmenin stok ile muhasebe kayıtları doğru olmaz. Bu durum, vergi denetimlerinde usulsüzlük cezalarına yol açabilir.
İade Faturasında KDV Olur Mu?
Evet, iade faturasında KDV olmak zorundadır. İade faturası, orijinal satış işlemini tersine çevirdiği için, orijinal faturada hangi KDV oranı (örneğin %1, %10 veya %20) uygulandıysa, iade faturası da aynı KDV oranını içermelidir. Bu, alıcının alış sırasında indirim konusu yaptığı KDV'yi düzeltmesini ve satıcının devlete ödediği KDV'yi geri almasını (indirim konusu yapmasını) sağlar.
Temel ve Ticari Faturalarda İade Faturası Nasıl Kesilir?
Ticari Faturada: Eğer alıcı, faturanın kendisine ulaşmasını takiben Türk Ticaret Kanunu'nun (TTK) belirlediği 8 günlük yasal süre içinde faturayı sistem üzerinden reddederse, iade faturası kesilmesine gerek kalmaz; fatura geçersiz sayılır. Ancak 8 günlük süreden sonra iade gerçekleşirse, alıcı iade faturası kesmelidir.
Temel Faturada: Temel faturada sistem üzerinden ret hakkı olmadığı için, faturada hata olsa dahi alıcı, malı iade ettiğinde her durumda iade faturası kesmek zorundadır.
Alış İadesi Faturası ile Satış İadesi Faturasının Farkı Nedir?
Bu ifadeler, muhasebe kaydını yapan kişinin (işletmenin) bakış açısını belirtir:
Alış İadesi Faturası: İşletmenizin (alıcı olarak) başka bir firmaya mal iade etmesi durumunda kestiği faturadır. Bu, sizin için bir gider kaydıdır.
Satış İadesi Faturası: İşletmenizin (satıcı olarak) müşteriden geri gelen mala karşılık aldığı faturadır. Bu, sizin için bir gelir düşüşü kaydıdır.
İade Faturasında İskonto Olur mu?
Evet, iade faturasında iskonto olabilir ve olmalıdır. Orijinal satış faturasında iskonto uygulandıysa (örneğin %10 ticari iskonto), iade faturasının da orijinal satış fiyatı ve bu iskonto düşülmüş net tutarlar üzerinden düzenlenmesi gerekir. İade faturasında gösterilen iskonto tutarı, orijinal faturadakiyle orantılı ve aynı olmalıdır.
İade Faturası İrsaliye Kesilir mi?
Evet, malın fiziki olarak geri sevkiyatı gerçekleştiği için iade faturası ile birlikte sevk irsaliyesi de düzenlenmelidir. İade faturasının düzenlenmesi ve alıcıya gönderilmesi bir muhasebe işlemidir; ancak malın satıcıya fiilen taşınması sırasında, yasal gereklilik olarak sevk irsaliyesi (veya e-irsaliye) zorunludur.
İade Faturası İptal Edilebilir mi?
Bir iade faturası düzenlendikten sonra, eğer hatalı olduğu anlaşılırsa (örneğin yanlış fiyat veya miktar girildiyse), yasal olarak e-fatura iptal süresi (8 gün) içinde İptal/İtiraz Portalı üzerinden iptal edilebilir. Ancak bu, hukuki süreçleri başlattığı için dikkatli yapılmalıdır. Süre geçtikten sonra iptal mümkün değildir.
Faturaport'ta İade Faturası Nasıl Oluşturulur?
Faturaport'ta iade faturası oluşturmak oldukça kolaydır. Genellikle orijinal satış faturasını seçerek, "İade Faturası Oluştur" seçeneğini kullanabilirsiniz. Sistem, orijinal faturadaki ürün, KDV ve fiyat bilgilerini otomatik olarak yeni iade faturasına aktarır. Kullanıcı sadece iade edilen miktarı girerek, e-fatura veya e-arşiv fatura olarak saniyeler içinde iade işlemini gerçekleştirebilir ve böylece muhasebe kayıtlarını otomatik olarak düzeltmiş olur.
Faturaport İle Fatura Süreçlerinizi Hatasız Yönetin!
İade faturası nedir, iade faturası nasıl kesilir ve KDV/İskonto oranları nasıl yansıtılır gibi teknik detaylar, Faturaport'un otomasyonuyla kolaylaşır. Orijinal satış faturasına bağlı kalarak hatasız iade faturası oluşturun.
Siz de Faturaport'un hızlı ve yasalara uygun iade faturası çözümleriyle tanışmak için hemen